Normy olejowe - VAG


VW 500.00 - Oleje do silników benzynowych i wolnossących diesli - przebiegi między wymianami do 15-tyś. km. Silniki produkowane do 08.1999r.
                        Lepkość: SAE 5W-40, 10W-40, 10W-50, 20W-40

VW 501.01 - Oleje do silników benzynowych i wolnossących diesli - przebiegi między wymianami do 15-tyś. km.
                        Lepkość: SAE 5W-40, 10W-40, 10W-60, 15W-40

VW 502.00 - Oleje do silników benzynowych z rekomendacją: pracujące w uciążliwych warunkach - przebiegi między wymianami do 15-tyś. km.
                        Lepkość: SAE 0W-30, 0W-40, 5W-30, 5W-40, 10W-40

VW 503.00 - Oleje do silników benzynowych w standardzie serwisowym LongLife (30-tyś. km lub 2 lata).
                        Lepkość: SAE 0W-30, 5W-30

VW 503.01 - Oleje do silników benzynowych z turbiną w standardzie serwisowym LongLife (30-tyś. km lub 2 lata).
                        Lepkość: 0W-30, 5W-30

VW 504.00 - Oleje do silników benzynowych FSI w standardzie serwisowym LongLife (30-tyś. km lub 2 lata).
                        Lepkość: 0W-30, 5W-30

VW 505.00 - Oleje do silników diesla z turbiną i bez, produkowanych do 08.1999r. Przebiegi między wymianami do 15-tyś. km.
                        Lepkość: 0W-30, 0W-40, 5W-30, 5W-40, 10W-40, 10W-60, 15W-40

VW 505.01 - Oleje do silników diesla z pompo-wtryskami, przebiegi między wymianami do 15-tyś. km.
                        Lepkość: SAE 5W-30, 5W-40

VW 506.00 - Oleje do silników diesla bez pompo-wtrysków w standardzie serwisowym LongLife (30-tyś. km lub 2 lata).
                        Lepkość: SAE 0W-30, 5W-30

VW 506.01 - Oleje do silników diesla z pompo-wtryskami w standardzie serwisowym LongLife (30-tyś. km lub 2 lata).
                        Lepkość: SAE 0W-30, 5W-30

VW 507.00 - Oleje typu "low SAPS" do silników diesla z filtrem cząstek stałych (DPF) w standardzie serwisowym LongLife (30-tyś. km lub 2 lata).
                        Lepkość: SAE 0W-30, 5W-30

VW 508.00 - Oleje do najnowszych silników benzynowych w standardzie serwisowym LongLife IV (30-tyś. km lub 2 lata).
                        Norma nie jest kompatybilna z wcześniejszymi normami VAG.
                        Lepkość: SAE 0W-20

VW 509.00 - Oleje typu "low SAPS" do najnowszych silników diesla w standardzie serwisowym LongLife IV (30-tyś. km lub 2 lata).
                        Norma nie jest kompatybilna z wcześniejszymi normami VAG.
                        Lepkość: SAE 0W-20



Klasyfikacje olejów


Aby olej silnikowy należycie spełniał swoją rolę, musi spełniać określone parametry narzucone przez producenta auta. Dla ułatwienia wyboru, są to uniwersalne normy, dzięki którym możemy wybierać pomiędzy środkami smarnymi różnych producentów i nie jesteśmy zwykle skazani na jeden produkt. Wiele firm opracowuje wewnętrzne aprobaty, wystarczy więc poszukać oleju oznaczonego właściwymi symbolami. Obowiązują też klasyfikacje jakościowe i lepkościowe przygotowane przez branżowe organizacje. W ich przypadku mamy także do czynienia ze standardowymi oznaczeniami.


Klasyfikacja lepkości wg SAE


SAE wyróżnia 14 klas lepkości:
  6 klas zimowych oznaczonych liczbą i literą W: 0W, 5W, 10W, 15W, 20W, 25W
  8 klas letnich: 8*, 12*, 16*, 20, 30, 40, 50, 60

*W ostatnim czasie ze względu na zapotrzebowanie producentów, SAE wprowadziło dodatkowe klasy letnie SAE 8, SAE 12 i SAE 16. Dlatego będziemy mogli spotkać oleje o lepkości 0W-8, 0W-12, 0W-16 przeznaczone do najnowszych konstrukcji.

Klasa zimowa klasyfikowana jest według czynników:
  maksymalna lepkość, jaką osiągnąć może olej w danej minusowej temperaturze
  graniczna temperatura pompowalności
  minimalna lepkość w temperaturze 100 °C
Im niższa liczba przed literą W - tym olej może być stosowany w niższych temperaturach otoczenia.

Klasa letnia klasyfikowana jest według czynników:
  minimalna lepkość w temperaturze 100 °C
  maksymalna lepkość w temperaturze 100 °C
  minimalna lepkość w temperaturze 150 °C i obciążeniu ścinającym równym 106 1/s (HTHS)

W przypadku olejów całorocznych muszą być spełnione kryteria dotyczące części letniej i zimowej. Symbole liczbowe nie mają żadnego związku z rodzajem oleju. W przypadku olejów syntetycznych z bazami grupy IV i V występują oleje zarówno 0W20, jak i 25W-50, tak samo w przypadku olejów mineralnych występują w zakresie lepkości takim samym jak syntetyczny. Potoczne odczytywanie olejów np. 5W-40 jako syntetyczny, 20W-50 jako mineralny jest błędem, gdyż lepkość nie mówi nic o jakości oleju i informacji z jakiej grupy pochodzi.


Klasyfikacja stosowania olejów ze względu na temperaturę otoczenia:





Klasyfikacje jakościowe dla olejów silnikowych


Klasyfikacje jakościowe dla olejów silnikowych:
   klasyfikacja według ACEA – klasyfikacja europejska
   klasyfikacja według API – cywilna klasyfikacja amerykańska
   klasyfikacja według ILSAC – klasyfikacja Międzynarodowego Komitetu Standardów i Aprobat Środków Smarnych
   klasyfikacje według producentów silników, np. Mercedes-Benz (MB), Volkswagen (VW), Volvo, MAN, Ford, Japanese Automotive Standards Organization (JASO) itp.


Podział ze względu na metodę produkcji


Oleje syntetyczne:
Oleje syntetyczne otrzymywane są na drodze syntezy chemicznej. Charakteryzują się dużo większą odpornością na utlenianie w wysokich temperaturach niż oleje mineralne, dzięki czemu mają mniejszą skłonność do tworzenia szlamów i osadów w silniku. Ułatwiają także rozruch silnika w niskich temperaturach i szybciej docierają do poszczególnych punktów smarowania. Zapewniają najwyższy poziom ochrony przeciwzużyciwej dla nowoczesnych silników.

Oleje półsyntetyczne:
W skład olejów półsyntetycznych wchodzą zarówno mineralne jak i syntetyczne oleje bazowe. Charakteryzują się pośrednimi właściwościami eksploatacyjnymi pomiędzy olejami syntetycznymi a mineralnymi. Zapewniają one lepszą ochronę silników i smarowanie niż oleje mineralne.

Oleje mineralne:
Oleje mineralne oparte są na olejach bazowych otrzymanych na drodze rafinacji ropy naftowej. Dodatkowo zostają wzbogacone starannie dobranym pakietem dodatków uszlachetniających. Zapewniają odpowiedni poziom ochrony przeciwzużyciowej dla starszych pojazdów.


Klasyfikacja jakościowa olejów silnikowych według Amerykańskiego Instytutu Nafty (API)


Klasyfikacja ta wyróżnia normy olejów dla silników benzynowych oznaczane literą „S” i silników Diesla oznaczane literą „C”. Po literze oznaczającej typ silnika umieszczana jest druga litera oznaczająca normę właściwą (im dalsza litera alfabetu tym norma wyższa i nowsza), a w przypadku silników dieslowskich dodatkowo umieszczana jest cyfra oznaczająca pod-normę. Najnowsze obowiązujące obecnie normy to SN i CJ-4.

Między normami API istnieje ograniczona kompatybilność. Zastosowanie oleju o normie niższej niż ta, do jakiej zaprojektowany został silnik, jak np. oleju SM lub SL w silniku zaprojektowanym do SN, może prowadzić do jego (silnika) przedwczesnego zużycia, a nawet uszkodzenia. Natomiast można stosować olej o normie wyższej do silników zaprojektowanych do najbliższych niższych norm (np. SN w silniku do SM i SL). W przypadku jednak stosowania np. oleju SN w silniku zaprojektowanym do SA, też może dojść do uszkodzenia silnika – dlatego też nadal produkowane są oleje spełniające starsze normy do użytku w starszych silnikach.


Klasyfikacja jakościowa olejów silnikowych według Międzynarodowego Komitetu Standardów i Aprobat Środków Smarnych (ILSAC)


Klasyfikacja ta wywodzi się z klasyfikacji API. Normy ILSAC dla olejów silnikowych oznaczane są literami „GF” i cyframi oznaczającymi kolejną normę. Obecnie obowiązuje norma GF-5. Oleje spełniające tę normę muszą spełniać wszystkie wymogi normy API SN oraz dodatkowe wymogi normy GF-5 (podobna zależność istniała pomiędzy normami SM i GF-4 oraz SL i GF-3). Kompatybilność pomiędzy normami ILSAC jest taka, jak pomiędzy normami API.

Planowane jest wprowadzenie nowej specyfikacji GF-6, która ma dzielić się na dwie podspecyfikacje: GF-6A i GF-6B — główną różnicą jest to, że GF-6B ma spełniać wymóg dotyczący niższej wartości parametru HTHS, co uniemożliwia spełnienie wymogu dotyczącego kompatybilności wstecznej ze specyfikacją GF-5 (spełniony dla podspecyfikacji GF-6A).

Producent oleju na podstawie parametrów produktu i norm, podaje na opakowaniu, jaką normę ILSAC spełnia dany olej (jeśli ją spełnia). Ponadto możliwe jest przedstawienie oleju do przebadania przez API – oleje takie posiadają na opakowaniu znak z powodu kształtu zwany słoneczkiem zawierający (wraz z otoczeniem) informację o normach ILSAC i API oraz lepkości SAE.


Klasyfikacja jakościowa olejów silnikowych według Stowarzyszenia Europejskich Producentów Samochodów (ACEA)


Klasyfikacja ta wyróżnia normy olejów dla silników benzynowych oznaczane literą „A”, silników Diesla w samochodach osobowych oznaczane literą „B”, silników dieslowskich w samochodach osobowych wyposażonych w DPF (i silnikach benzynowych wymagających olejów o niskiej lub średniej zawartości popiołów siarczanowych – lowSAPS i midSAPS) oznaczane literą „C” i silników Diesla w samochodach ciężarowych oznaczane literą „E”. Po literze oznaczającej rodzaj silnika umieszczana jest cyfra oznaczająca określoną grupę silników, w jakich dany olej może być stosowany[4]. Lista obecnie obowiązujących norm (obecnie wymogi norm A i B są identyczne, więc oleje oznaczane są obydwoma literami; cyfra 2 dla olei A i B oraz niektóre cyfry dla olei E nie są obecnie stosowane – cyfra 3 oznacza automatycznie cyfrę 2, podobne zależności są wśród olejów do ciężarówek):

   A1/B1 - energooszczędne oleje o przedłużonej trwałości do silników o „ciasnym spasowaniu” (nowe samochody japońskie i USA);
   A3/B3 - oleje do silników o „luźnym spasowaniu” (samochody europejskie oraz starsze samochody japońskie i USA) poza silnikami diesla z bezpośrednim wtryskiem paliwa
   A3/B4 - oleje do silników o „luźnym spasowaniu” wraz z silnikami wysokoprężnymi z bezpośrednim wtryskiem paliwa
   A5/B5 - energooszczędne oleje o przedłużonej trwałości do wysokowydajnych silników o „ciasnym spasowaniu”
   C1 - oleje do silników wymagających lowSAPS i niższego indeksu lepkości wysokotemperaturowej (HTHS)
   C2 - oleje do silników wymagających midSAPS i niższego indeksu lepkości wysokotemperaturowej (HTHS)
   C3 - oleje do silników wymagających midSAPS i wyższego indeksu lepkości wysokotemperaturowej (HTHS)
   C4 - oleje do silników wymagających lowSAPS i wyższego indeksu lepkości wysokotemperaturowej (HTHS)
   E4, E6, E7 i E9 - klasyfikacja uzależniona jest przede wszystkim od spełnianych przez pojazd norm emisji spalin oraz interwałów wymiany oleju.
Zaletą norm ACEA są bardzo rozbudowane i restryktywne kryteria przydziału olejów do poszczególnych grup (ściślejsze i dokładniejsze niż w klasyfikacjach API i ILSAC), a wadą bardzo skomplikowane reguły kompatybilności.
W uproszczeniu:

   olej A3/B3 może zostać zastąpiony przez A3/B4
   wymogi norm A1/B1 i A5/B5 są identyczne poza jednym parametrem (HTHS, który dla A1/B1 ma szerszy zakres niż dla A5/B5), więc większość olei spełnia obie normy (tylko nieliczne niskolepkościowe oleje A1/B1 nie spełniają normy A5/B5);
   wśród olejów z grupy C olej lowSAPS może zastąpić olej midSAPS o tej samej grupie HTHS.